Banki w Polsce korzystają z różnych stawek referencyjnych WIBOR w zależności od rodzaju produktów finansowych oraz strategii zarządzania ryzykiem. Wybór odpowiedniego wskaźnika ma kluczowe znaczenie dla optymalizacji kosztów i konkurencyjności oferty bankowej.
Czym jest WIBOR? – definicja
Definicja WIBOR jest następująca – WIBOR jest wskaźnikiem referencyjnym wpływającym na wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Jest to stopa procentowa, po jakiej banki udzielają sobie nawzajem pożyczek na określony czas. Wysokość WIBOR ustalana jest na podstawie deklaracji największych banków działających w Polsce i publikowany przez GPW Benchmark. WIBOR ustalany jest w każdy dzień roboczy o godzinie 11.00. GPW Benchmark jako administrator WIBOR podlega także nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
WIBOR oblicza się z uwzględnieniem średniej arytmetycznej ze stóp procentowych wskazanych przez banki. Sam proces ustalania wysokości stawki WIBOR nosi miano fixingu i polega na tym, że banki – dilerzy rynku finansowego – przedstawiają dane dotyczące własnej stawki procentowej.
Następnie, już po tym jak każdy z banków zgłosi swoją propozycję stopy procentowej tzw. agent kalkulacyjny odrzuca dwie najwyższe i dwie najniższe oferty (w przypadku gdy w fixingu bierze udział co najmniej 10 banków – co powinno być regułą), a z pozostałych wylicza się średnią arytmetyczną. Jeżeli w procesie wyliczania WIBOR bierze udział 8-9 banków, agent odrzuca po jednej skrajnej wartości, w przypadku gdy banków jest jeszcze mniej w ogóle nie dokonuje się odrzucenia skrajnych wartości stawki procentowej. Tak w skrócie przebiega współpraca banków w celu zapewnienia uczciwości stawek WIBOR.
WIBOR jest ważnym wskaźnikiem w polskim systemie finansowym, wpływając na koszty kredytów i instrumenty finansowe. W najbliższych latach planowane jest jego zastąpienie nowym wskaźnikiem referencyjnym.
Rodzaje WIBOR w bankowości
Wskaźniki WIBOR dzieli się m.in. na:
- WIBOR ON (overnight) – wskaźnik określający wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynkupożyczek jednodniowych;
- WIBOR 1W – wskaźnik określający wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynkuna okres jednego tygodnia;
- WIBOR 1M – wskaźnik mający wpływ na wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynku na okres jednego miesiąca;
- WIBOR 3M – wskaźnik od którego zależy wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynkuna okres trzech miesięcy;
- WIBOR 6M – wskaźnik określający wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynku na okres sześciu miesięcy;
- WIBOR 1Y – również ten wskaźnik WIBOR ma wpływ na wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek na rynkuna okres jednego roku.
WIBOR a strategie kredytowe banków
Czy wybór WIBOR zależy od typu kredytu? Wybór WIBOR przez banki jest ściśle powiązany z rodzajem kredytu oraz potrzebami klienta. Z uwagi na różnice w umowach kredytowych banki stosują różne okresy WIBOR:
- kredyty hipoteczne – najczęściej opierają się na WIBOR 3M lub WIBOR 6M, ponieważ zapewnia to względną stabilność rat;
- kredyty obrotowe dla firm – mogą korzystać z WIBOR 1M lub overnight, gdy firmy potrzebują częstszych aktualizacji kosztu finansowania;
- kredyty konsumenckie – zazwyczaj oparte na WIBOR 3M lub 6M, co pozwala na ustalenie akceptowalnej raty dla klienta.
Dlaczego banki preferują WIBOR 3M? Wskaźnik WIBOR 3M, czyli stawka dla trzymiesięcznych pożyczek międzybankowych, jest najczęściej wykorzystywanym wskaźnikiem przez banki w Polsce. Powodów tej popularności jest kilka:
- stabilność oprocentowania – WIBOR 3M oferuje większą przewidywalność niż WIBOR o krótszym okresie (np. overnight czy 1M), co pozwala bankom i kredytobiorcom lepiej planować swoje zobowiązania finansowe;
- zbilansowane ryzyko i koszt finansowania – WIBOR 3M jest kompromisem między elastycznością a przewidywalnością, co czyni go atrakcyjnym dla banków i ich klientów;
- standard rynkowy – WIBOR 3M jest szeroko akceptowanym standardem w sektorze bankowym, wykorzystywanym w kredytach hipotecznych, konsumenckich oraz produktach korporacyjnych.
Dlaczego banki stosują różne wskaźniki WIBOR?
Banki stosują różne rodzaje WIBOR, ponieważ każdy z nich odpowiada innym potrzebom finansowym i pozwala na elastyczne zarządzanie ryzykiem. Decyzje banków dotyczące wyboru WIBOR zależą od następujących czynników:
- rodzaj i czas trwania zobowiązania – kredyty długoterminowe wymagają stabilniejszych stawek (np. WIBOR 3M lub 6M), natomiast dla zobowiązań krótkoterminowych lepiej sprawdzają się WIBOR 1M lub overnight;
- profil ryzyka klienta – kredytobiorcy preferujący stabilność wybiorą dłuższy okres rozliczeniowy, co redukuje zmienność raty kredytu;
- koszty pozyskania kapitału – banki dostosowują wybór WIBOR do warunków rynkowych, aby zoptymalizować koszt finansowania.
Jakie czynniki wpływają na decyzje banków dotyczące WIBOR? WIBOR to wskaźnik bezpośrednio wpływający na kredyty o zmiennym oprocentowaniu. Decyzje banków dotyczące stosowania różnych wskaźników WIBOR zależą od wielu czynników, takich jak:
- sytuacja na rynku finansowym – wzrost lub spadek inflacji, decyzje Rady Polityki Pieniężnej oraz warunki globalne mają wpływ na dostosowanie wskaźników w aktualnie zawieranych umowach kredytowych;
- konkurencja – banki wybierają WIBOR, który pozwala im oferować atrakcyjne warunki w porównaniu do konkurencji;
- polityka bankowa zarządzania ryzykiem – dłuższe okresy rozliczeniowe zmniejszają ryzyko zmienności stóp, co może być korzystne dla banków i klientów.
Wybór odpowiedniego wskaźnika WIBOR przez banki jest kluczowym elementem strategii finansowej, pozwalającym na dostosowanie oferty do potrzeb klientów oraz warunków rynkowych. WIBOR 3M cieszy się największą popularnością, jednak inne wskaźniki również znajdują zastosowanie w zależności od charakterystyki produktów finansowych. Wzrost stóp procentowych wpływa na wysokość wskaźnika WIBOR. WIBOR wpływa z kolei na wysokość rat kredytu.
Usunięcie WIBOR z umowy
Obecnie coraz częściej kredytobiorcy decydują się na pozwanie banku o WIBOR. Jeżeli chciałbyś skonsultować swoją umowę kredytu hipotecznego opartego o WIBOR ze specjalistami i uzyskać informację czy istnieją szanse na unieważnienie WIBOR, skontaktuj się z Kancelarią WIBOR. Kancelaria WIBOR posiada bogate doświadczenie w sprawach sądowych z bankami i działa na terenie całej Polski. Na stronie Kancelarii możesz skorzystać z narzędzia, jakim jest kalkulator WIBOR, dzięki któremu możesz, wyliczyć ile zyskasz, pozbywając się WIBOR z umowy kredytu hipotecznego.