Banki w Polsce nie oferują stałego oprocentowania kredytu przez cały okres obowiązywania umowy. Większość ofert dostępnych na krajowym rynku przewiduje 5 letni okres stałego oprocentowania kredytu, jedynie wyjątkowo można spotkać się z okresami nieznacznie dłuższym, z reguły 7 – 8 lat. Praktyka ta rodzi zasadne pytanie – co po 5 latach stałego oprocentowania?
Gdy skończy się już przewidziany w umowie okres stałego oprocentowania, kredytobiorca może przejść na oprocentowanie zmienne lub też podpisać aneks i ponownie zmienić oprocentowanie kredytu na stałe.
W tym drugim przypadku jednak, bank złoży nową ofertę stałego oprocentowania uwzględniającą sytuację rynkową w dacie składania takiej oferty. Trzeba się więc liczyć z tym, że jeżeli w dacie ponownej zmiany oprocentowania na stałe, stopy procentowe są wyższe niż w dacie zawierania umowy, to najpewniej nowa oferta banku na stałe oprocentowanie kredytu będzie mniej korzystna niż pierwotna.
Sprawdź również: kancelaria WIBOR
Czy można przejść z oprocentowania zmiennego na stałe?
Niejednokrotnie, z różnych przyczyn, kredytobiorca nie zdecydował się, podpisując umowę kredytu, na stałe oprocentowanie. Zdarza się, że taka decyzja okazuje się być po pewnym czasie błędną, przede wszystkim gdy (co obserwujemy od końca 2021 r.) stopy procentowe są regularnie podnoszone, a wraz z nimi wzrasta wysokość raty na zmiennym oprocentowaniu.
Kredytobiorcy, którzy doświadczyli takiej sytuacji zadają sobie pytanie – czy można przejść z oprocentowania zmiennego na stałe? Odpowiedź brzmi, że co do zasady przejście z oprocentowania zmiennego na stałe jest możliwe.
Kredytobiorca zainteresowany taką zmianą umowy musi w pierwszej kolejności złożyć stosowny wniosek do banku, który udzielił mu kredytu. Trzeba się liczyć z tym, że bank procedując decyzję o zmianie oprocentowania kredytu ze zmiennego na stałe będzie ponownie badał zdolność kredytową kredytobiorcy, co może zająć nawet do kilku tygodni.
W wypadku pozytywnej weryfikacji, bank złoży ofertę przejścia ze zmiennego oprocentowania na oprocentowanie stałe i w po jej akceptacji przez klienta, przygotuje stosowny aneks. Po jego podpisaniu kredyt oparty o zmienną stopę procentową, przekształci się, na przewidziany w aneksie, określony czas w kredyt ze stałym oprocentowaniem.
Czy oprocentowanie stałe może wzrosnąć?
Stałe oprocentowanie cechuje duża stabilność i co do zasady nie może ono wzrosnąć w okresie, w którym kredyt oparty jest o stałą stopę procentową. Zdarza się jednak, że w umowie z bankiem zastrzeżone są pewne postanowienia warunkujące utrzymanie wysokości oprocentowania stałego wskazanego w umowie.
Przykładowo w umowie mogą znaleźć się zapisy, zgodnie z którymi na konto kredytobiorcy musi co miesiąc wpływać określona kwota (np. dwukrotność raty). W takim wypadku banki zastrzegają czasem, że brak spełnienia takiego warunku powodować będzie określony wzrost stałego oprocentowania w danym miesiącu.
Dodatkowo, jak zostało już wyżej opisane, po okresie, na który zostało ustalone stałe oprocentowanie, bank na wniosek kredytobiorcy może złożyć kolejną ofertę stałego oprocentowania. W takim wypadku nowa oferta może być mniej korzystna od pierwotnej i w tym ujęciu również można mówić o wzroście stałego oprocentowania. Co do zasady jednak stałe oprocentowanie nie wzrasta w całym okresie jego obowiązywania.
Czy warto teraz przechodzić na stałe oprocentowanie?
Wielu kredytobiorców może zastanawiać się, czy warto teraz przechodzić na stałe oprocentowanie. Wydaje się, że najbardziej opłacalnym czasem na podpisanie umowy kredytu ze stałym oprocentowaniem był okres rekordowo niskich stóp procentowych (wiosna 2020 – jesień 2021) kiedy to wybór stałego oprocentowania pozwalał zamrozić korzystne, niskie oprocentowanie kredytu na kilka lat.
Stopy procentowe na początku 2023 r. są jednak wysokie, co przekłada się również na wysokość oprocentowania stałego w ofertach kierowanych przez banki. Ciężko stwierdzić, czy stopy procentowe dalej będą rosły, czy cykl podwyżek jest już za nami. Każdorazowo więc decyzja o wyborze rodzaju oprocentowania powinna zostać poprzedzona analizą sytuacji rynkowej oraz finansowej kredytobiorcy.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz WA-15162