Rok 2022 nie był dobrym okresem dla kredytobiorców. Rekordowy poziom inflacji w naszym kraju, jak również w innych krajach europejskich skutkował znaczną podwyżką głównej, referencyjnej stopy NBP. Podwyżka stóp procentowych przełożyła się na znaczny wzrost rat kredytu. Wielu kredytobiorców zastanawia się o ile maksymalnie może wzrosnąć rata kredytu hipotecznego, o ile wzrośnie rata kredytu konsumenckiego oraz kiedy spadnie oprocentowanie kredytów?
Podniesienie stopy procentowej – skutki
Podwyżki stóp procentowych najbardziej dotykają kredytobiorców spłacających kredyty hipoteczne ze zmiennym oprocentowaniem. Oprocentowanie zmienne zależy od dwóch czynników:
WIBOR zmienia się głównie pod wpływem zmiany stopy referencyjnej NBP, czyli jeżeli stopa ta jest podwyższana przez Radę Polityki Pieniężnej, wzrasta również WIBOR.
Również rata kredytu gotówkowego ze zmiennym oprocentowaniem może wzrosną w przypadku podwyżki stóp procentowych. Najczęściej banki przy ustalaniu oprocentowania kredytów gotówkowych opierają się na WIBOR 3M. Jednakże banki muszą mieć na uwadze przepisy kodeksu cywilnego dotyczące maksymalnego oprocentowania kredytu. W skali roku nie może ono bowiem przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych, które są równe sumie stopy referencyjnej NBP i 3,5%.
Co dalej ze stopami procentowymi w 2023?
Dnia 7 grudnia odbyło się ostatnie posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej 2022 roku. W ciągu ostatnich kilku miesięcy kredytobiorcy przyzwyczaili się do podnoszenia stawek. Główna stopa procentowa banku centralnego została podniesiona z 0,1% do 6,75%. Tymczasem na ostatnim oraz na dwóch poprzednich posiedzeniach, Rada Polityki Pieniężnej nie podniosła stóp procentowych.
Podkreślić należy, że Rada Polityki Pieniężnej nie ogłosiła jeszcze zakończenia cyklu podwyżek stóp procentowych (pomimo trzech kolejnych decyzji o niezmienianiu poziomu stóp procentowych). Ekonomiści przewidują, że parametry polityki pieniężnej nie ulegną zmianie co najmniej do połowy przyszłego roku. Obecnie Polski Instytut Ekonomiczny prognozuje, że stopa NBP utrzyma się na obecnym poziomie przez większą część 2023 roku.
Dobrą wiadomością dla kredytobiorców jest fakt, że od 1 stycznia 2023 roku ma zostać zlikwidowany WIBOR, tj. przestanie on być stosowany jako wyznacznik oprocentowania kredytów hipotecznych. Zastąpi go wskaźnik WIRON, który ma być niższy od WIBOR, co z kolei przełoży się na obniżenie rat.
Ile maksymalnie może wzrosnąć rata kredytu – kalkulator
Chcąc dowiedzieć się o ile wzrośnie rata kredytu możesz skorzystać z kalkulatorów oferowanych na różnych stronach internetowych. Dzięki internetowym kalkulatorom kredytobiorca może dowiedzieć się o ile wzrośnie rata kredytu gotówkowego, w przypadku zmiany stóp procentowych lub o ile może wzrosnąć rata kredytu hipotecznego.
Problemy w spłacie kredytu – co zrobić?
W przypadku problemów ze spłatą kredytu z uwagi na wzrost raty, kredytobiorca może:
- złożyć wniosek w banku o restrukturyzację kredytu – celem restrukturyzacji zadłużenia jest ułatwienie kredytobiorcy spłaty zobowiązania, u którego pojawiły się problemy finansowe. Restrukturyzacja kredytu hipotecznego lub gotówkowego najczęściej polega na wydłużeniu okresu kredytowania i zmniejszeniu rat, obniżeniu marży lub innych kosztów kredytowych,
- złożyć wniosek o zmianę oprocentowania zmiennego na stałe – zahamuje to dalszy wzrost rat kredytowych przez okres 5 lat,
- refinansować kredyt – czyli przenieść posiadany kredyt do innego banku, który proponuje korzystniejsze warunki. Nowy kredytodawca spłaci całość kredytu zaciągniętego w pierwszym banku, a kredytobiorca będzie zobowiązany do regularnej spłaty rat kredytu w nowym banku, ale na lepszych warunkach,
- złożyć wniosek o wakacje kredytowe – dzięki czemu można zawiesić spłatę raty kredytu cztery razy w roku 2022 oraz cztery razy w roku 2023.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649