Stale rośnie świadomość społeczna i konsumenci – kredytobiorcy coraz chętniej podejmują walkę z nieuczciwymi praktykami stosowanymi przez banki. Rejestr klauzul niedozwolonych prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów co do usług bankowych zawiera już kilkaset pozycji. Nie tylko w umowach kredytów frankowych, ale także w umowach kredytów złotówkowych znajdują się postanowienia niedozwolone. Daje to podstawy do rozpoczęcia działań i wystąpienia z pozwem do sądu.
Sprawdź: Kalkulator korzyści WIBOR w celu uzyskania informacji ile możesz zyskać na pozwaniu banku.
Klauzule abuzywne w umowach kredytów złotówkowych – co to oznacza?
Aby uznać, że dane postanowienie umowne to postanowienie niedozwolone (inaczej klauzula abuzywna) należy spełnić wszystkie poniższe przesłanki:
- postanowienie musi być stosowane przez przedsiębiorcę wobec konsumenta;
- postanowienie nie może być indywidualnie uzgodnione;
- postanowienie kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami;
- postanowienie narusza w sposób rażący interesy konsumenta;
Ponadto, kontrola postanowień abuzywnych nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
Klauzule abuzywne – UOKiK
W opinii UOKiK naruszeniem dobrych obyczajów jest tworzenie przez przedsiębiorców takich postanowień umownych, które mogą godzić w równowagę kontraktową stron, zaś za rażące naruszenie interesów uznaje wprowadzenie daleko idącej dysproporcji praw i obowiązków na niekorzyść konsumenta.
Klauzule abuzywne – przykłady
Wpisanie postanowienia umownego do rejestru klauzul niedozwolonych (abuzywnych) oznacza, że postanowienie takie nie wiąże i nie wiązało od momentu zawarcia umowy. Poniżej znajdują się klauzule abuzywne zamieszczone w umowach frankowych, które zostały wpisane przez UOKiK do rejestru klauzul niedozwolonych. Postanowienie te dają możliwość bankowi na jednostronne i nieograniczone wpływanie na wysokość zadłużenia kredytobiorców.
Klauzula nr 3179 – wpisana wobec Banku Millennium S.A.
· „W przypadku kredytu indeksowanego kursem waluty obcej kwota raty spłaty obliczona jest według kursu sprzedaży dewiz, obowiązującego w Banku na podstawie obowiązującej w Banku Tabeli Kursów Walut Obcych z dnia spłaty”.
Klauzula nr 5743 – wpisana wobec mBank S.A. (uprzednio BRE Banku S.A.)
· „Raty kapitałowo-odsetkowe oraz odsetkowe spłacane są w złotych po uprzednim ich przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej (…), obowiązującego na dzień spłaty z godziny 14:50”
WIBOR – klauzula abuzywna
Klauzule abuzywne mogą znajdować się z znacznej części umów złotowych, w tym w umowach kredytów hipotecznych. A to za sprawą wskaźnika WIBOR, czyli stawki oprocentowania po jakiej banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze. To czy wskaźnik WIBOR jest uczciwy rodzi poważne wątpliwości.
Wskaźnik WIBOR nie odzwierciedla bowiem realiów rynkowych, a zarazem nie stanowi kosztu pozyskania pieniądza na rynku. Ustalanie wskaźnika WIBOR nie jest dokonywane na podstawie rzeczywistych transakcji, co sprawia że banki mogą mieć wpływ na kształtowanie wysokości tego wskaźnika. Banki zatem mogą uzyskiwać znaczące korzyści na podstawie umów kredytowych zawartych w złotówkach. Raz pobierają bowiem wynagrodzenia jako marżę bankową, zaś drugi jako różnicę pomiędzy wysokością wskaźnika WIBOR a rzeczywistym kosztem pozyskania pieniądza na rynku.
Podobnie jak umowy kredytów frankowych kredytobiorcy złotówki również mogą powoływać się na wadliwość umów poprzez zawarcie w nich klauzuli abuzywnej.
Klauzule abuzywne w umowach kredytowych złotówkowych – i co dalej?
Warto wskazać, że klauzula abuzywna nie wiąże konsumenta od początku. Zatem umowa kredytu powinna obowiązywać z wyłączeniem klauzuli abuzywnej. Czasami jednak umowa kredytowa po usunięciu takiej klauzuli nie może dalej obowiązywać ze względu na daleko idące zmiany w charakterze umowy. Wówczas możliwe jest unieważnienie umowy kredytu. Nieważną umowę traktuje się w taki sposób gdyby w ogóle nie została zawarta.
Klauzule abuzywne w umowach złotówkowych.
Przykłady unieważnienia w poszczególnych bankach:
- BOŚ Bank – unieważnienie kredytu WIBOR
- BPH S.A. – unieważnienie umowy WIBOR
- Getin Noble Bank/VeloBank – unieważnienie WIBOR
- Millennium Bank – unieważnienie WIBOR
- Deutsche Bank – unieważnienie kredytu WIBOR
- BNP Paribas – unieważnienie WIBOR
- Bank Handlowy – unieważnienie kredytu WIBOR
- BNP Paribas – unieważnienie WIBOR
- Raiffeisen Bank – unieważnienie WIBOR
- PKO BP – unieważnienie WIBOR
- Bank Pekao – unieważnienie kredytu WIBOR
- Santander Bank Polska S.A. i Santander Consumer Bank – unieważnienie WIBOR
- mBank (BRE Bank) – unieważnienie kredytu WIBOR
WIBOR może rosnąć w sposób nieograniczony, dlatego warto dokonać analizy swojej umowy kredytowej w złotówkach pod kątem występowania w niej klauzul niedozwolonych.