Co warto wiedzieć o upadłości konsumenckiej bez majątku? Jak długo trzeba czekać na upadłość konsumencką bez majątku? Sprawdź, kiedy jest możliwa i ile trwa proces.
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka to instytucja przeznaczona dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które stały się niewypłacalne. Domniemywa się, że dana osoba jest niewypłacalna, gdy nie reguluje swoich bieżących zobowiązań przez okres co najmniej 3 miesięcy.
W założeniu upadłość konsumencka z jednej stron ma na celu pomóc wyjść zadłużonej osobie z długów, z drugiej zaś w należyty sposób zabezpieczyć interesy jej wierzycieli. Upadłość konsumencką można przeprowadzić przed sądem, a proces ten jest dość złożony i wymaga z reguły fachowego wsparcia. W dużym skrócie sprowadza się to do złożenia wniosku z załącznikami, w treści którego szczegółowo opisane zostaną przyczyny popadnięcia w długi oraz ich wysokość. W dalszej kolejności należy przedstawić pomysł na spłatę wierzycieli. Upadłość, co do zasady, nie powinna bowiem polegać na umorzeniu wszystkich długów, a raczej na spłaceniu ich w możliwy do wykonania przez dłużnika sposób.
Czy jest możliwa upadłość konsumencka bez majątku?
Pierwszym co przychodzi na myśl, gdy słyszymy o upadłości, to proces spłaty wierzytelności z majątku upadłego dłużnika. Okazuje się jednak, że w przypadku upadłości konsumenckiej możliwe jest jej przeprowadzenie nawet, wtedy gdy zadłużony nie posiada żadnego majątku. W takim wypadku mówimy o tzw. upadłości konsumenckiej bez majątku. Jak więc widać upadłość konsumencka a brak majątku to niekoniecznie przeszkoda do przeprowadzenia skutecznego postępowania upadłościowego.
Upadłość konsumencka bez majątku możliwa jest od nowelizacji z 2014 r. Pod wieloma względami jest to postępowanie bardzo korzystne dla dłużnika. Korzyści te płyną przede wszystkim ze skróconego trwania czasu postępowania. Upadłość konsumencka a brak majątku – postępowanie w wypadku braku majątku sprowadza się z reguły do:
1) powołania syndyka, który zbada, czy dłużnik w istocie nie posiada majątku;
2) jeżeli dłużnik rzeczywiście nie posiada majątku, sąd pomija etap likwidacji majątku;
3) umorzenia zobowiązań dłużnika bez ustalenia planu spłaty.
Trzeba przy tym pamiętać, że jeżeli syndyk odnajdzie jakikolwiek majątek dłużnika, to ogłoszenie upadłości bez majątku będzie niemożliwe. W takim wypadku wniosek dłużnika zostanie odrzucony.
Upadłość konsumencka a brak majątku – ile kosztuje upadłość konsumencka bez majątku?
Postępowanie upadłościowe wiąże się z pewnymi kosztami i opłatami. Co do zasady na podstawowe koszty związane z postępowaniem upadłościowym składają się opłata od wniosku (30,00 zł) oraz koszty syndyka, zależne od zakresu pracy, nie mniej niż ¼ i nie więcej niż dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z art. 4917 Prawa upadłościowego w przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa. Gdy jednak dłużnik nie posiada majątku, z którego mógłby zwrócić koszty postępowania to w praktyce przechodzą one również docelowo na rzecz Skarbu Państwa.
Ile trwa upadłość konsumencka bez majątku?
Ciężko jest jednoznacznie stwierdzić ile trwa postępowanie w sprawie upadłości konsumenckiej. Zależy to w dużej mierze od stopnia skomplikowania sprawy, ilości wierzycieli, ale też np. właściwości miejscowej sądu – sprawy co do zasady są szybciej rozpatrywane w mniejszych ośrodkach.
W wypadku upadłości konsumenckiej bez majątku czas rozpoznania sprawy powinien być nieco szybszy. W tym przypadku sąd nie przeprowadza bowiem długiego postępowania w zakresie likwidacji majątku. Okoliczność ta może skrócić trwanie postępowania upadłościowego nawet do kilku miesięcy.
Upadłość konsumencka bez majątku – co sprawdza sąd?
W przypadku upadłości konsumenckiej bez majątku sąd sprawdza przede wszystkim czy dłużnik w istocie nie posiada żadnego majątku. Kwestie te badane są przez powołanego przez sąd syndyka. Warto pamiętać, że zatajenie majątku przez dłużnika będzie skutkować odrzuceniem wniosku o ogłoszenie upadłości bez majątku.
Co dzieje się z długami po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej bez majątku?
W wypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej bez majątku sąd może:
1) ustalić plan spłaty wierzycieli – w wypadku gdy dłużnik nie posiada majątku, ale ma dochody (z umowy o pracę, zlecenia, emerytury itp.). Sąd ustala harmonogram spłaty i wysokość rat uiszczanych na rzecz poszczególnych wierzycieli;
2) całkowicie umorzyć długi – jest to możliwe wobec trwałej niemożności spłaty zobowiązań przez dłużnika np. wobec ciężkiej, przewlekłej choroby, czy kalectwa;
3) umorzyć długi warunkowo na okres 5 lat – decyzję taką sąd podejmuje, gdy istnieją widoki na poprawę sytuacji finansowej dłużnika np. na skutek powrotu do zdrowia, czy uzyskania majątku w ramach dziedziczenia. Jeżeli sytuacja ekonomiczna dłużnika faktycznie ulegnie poprawie, to na wniosek dłużnika lub wierzyciela postanowienie o umorzeniu warunkowym zostanie uchylone, a sąd wyznaczy harmonogram spłat wierzycieli.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz WA-15162