Kredyty to zmartwienie milionów Polaków. O ile o kredytach frankowych było i nadal jest głośno, to nie każdy wie, że również i osoby posiadające kredyty w złotówkach dochodzą swoich praw w sądach. Osoby, które posiadają kredyty złotówkowe ze zmienną stopą procentową, powinny wiedzieć, co to jest i na co ma wpływ wskaźnik WIBOR. W szczególności, że obecnie wielu złotówkowiczów pozywa banki w związku z wadliwością umów kredytowych z WIBOR.
WIBOR – jakie ma znaczenie w kredytach?
WIBOR to stawka, po jakiej banki komercyjne udzielają pożyczek innym bankom. Wysokość wskaźnika WIBOR ma wpływ na oprocentowanie kredytu i wysokość raty kredytu. Jego wysokość jest zmienna i uzależniona od trendów finansowych. Dlatego też wzrost stóp procentowych wiąże się ze wzrostem stawki WIBOR. Wysokość WIBOR-u ustalają największe banki w Polsce w każdy dzień roboczy.
Jak stawka WIBOR wpływa na gospodarkę i inwestycje?
Stopy procentowe ustalane przez banki centralne, a w konsekwencji wskaźnik WIBOR wpływają na koszty pożyczek, aktywność gospodarczą i inflację. Wzrostu stawki WIBOR do spadku konsumpcji, ograniczenia nowych inwestycji i umocnienia wartości złotówki. Jednocześnie zwiększa skłonność społeczeństwa do oszczędzania, bo wysokie oprocentowania kredytów ma odzwierciedlenie w wysokim oprocentowaniu lokat.
Czynniki wpływające na stawkę WIBOR
Stawki WIBOR są wynikiem interakcji wielu czynników. Wpływające czynniki na WIBOR to:
- polityka monetarna,
- podaż i popyt na rynku międzybankowym,
- poziom zaufania na rynku finansowym,
- inflacja,
- globalne warunki rynkowe,
- regulacje i nadzór.
Czy można zakwestionować WIBOR?
Tak, istnieje szereg argumentów przemawiających za tym, że umowy kredytowe oparte o wskaźnik WIBOR są wadliwe i zawierają postanowienia niedozwolone. Wątpliwości budzi sposób ustalania wskaźnika WIBOR, na którego wysokość mogą mieć wpływ same banki, ale także kwestia ryzyka, którym obciążony jest jedynie kredytobiorca. W większości przypadków kredytobiorcy nie byli w sposób właściwy informowani przez bank o typie zawieranej umowy i ciążących na kredytobiorcy ryzykach.
Jak jest wyliczany WIBOR?
Proces obliczania WIBOR opiera się na analizie ofert oprocentowania przedstawianych przez panel wybranych 10 banków działających na polskim rynku. Kalkulacja stawki WIBOR jest następnie publikowany na stronie internetowej GPW Benchmark. Stawka WIBOR jest publikowana codziennie w dni robocze ok. godz. 11.00.
Sposób obliczania WIBOR może ulec zmianom w celu dostosowania się do ewoluujących standardów rynkowych.
Na co jeszcze wpływa WIBOR?
WIBOR wpływa na:
- oprocentowanie depozytów,
- obligacje i inne instrumenty dłużne,
- koszt finansowania dla przedsiębiorstw,
- decyzje inwestycyjne,
- wycenę instrumentów pochodnych,
- giełdę,
- kursy walut.
Pozew o WIBOR – co można zyskać?
Najdalej idącym rozwiązaniem, które jest możliwe przy sprawie dotyczącej kredytu z WIBOR, jest ustalenie nieważności całej umowy kredytu. Wówczas umowę kredytu traktuje się jako niezawartą, a bank i kredytobiorca zwracają sobie wzajemnie otrzymane świadczenia. Innym rozwiązaniem jest wyeliminowanie wszystkich składników oprocentowania, czyli marży i wskaźnika WIBOR. Przy takim rozwiązaniu kredytobiorca spłaca kredyt na takich samych warunkach, ale bez odsetek. Kolejnym rozwiązaniem jest usunięcie samego WIBOR-u z umowy kredytu. Wówczas oprocentowanie zamiast ze stawki WIBOR i marży składa się z samej marży. To rozwiązanie również jest korzystne dla kredytobiorcy, bowiem rata kredytowa istotnie spadnie. Każde z tych rozwiązań jest korzystniejsze niż spłacanie kredytu na obecnych warunkach.
Od czego zacząć sprawę WIBOR?
Kredytobiorca złotówkowy ma możliwość kwestionowania WIBOR. Przede wszystkim kredytobiorca, który posiada kredyt ze stawką WIBOR, w pierwszej kolejności powinien przekazać ją do analizy prawnej. Taka analiza da odpowiedź na pytanie, czy w umowie znajdują się postanowienia niedozwolone. Kancelaria Lex WIBOR oferuje możliwość dokonania bezpłatnej analizy umowy kredytu, a przy tym w przypadku wadliwości umowy, kredytobiorca dodatkowo jest informowany, jak wygląda cały proces, jakie są szanse i zagrożenia związane ze sprawą WIBOR. Warto jeszcze wspomnieć, że złożenie pozwu do sądu poprzedza uzyskanie dokumentacji dotyczącej kredytu z banku i wykonanie na jej postawie dokładnych obliczeń. Rozpoczęcie postępowania to kolejny krok do uwolnienia się od wadliwego oprocentowania. Jeżeli pozew już trafi do sądu, to czas trwania sprawy sądowej jest zależny m.in. od liczby spraw przydzielonych do danego sędziego, jak i obciążenia całego sądu.
Obecnie w sądach przybywa spraw dotyczących unieważnienia WIBOR. Warto zaznaczyć, że odnotowano już pierwsze postanowienia o zabezpieczeniu wydane przez sądy, które na czas procesu likwidują WIBOR z umowy, a w konsekwencji kredytobiorcy już w kilka miesięcy o wydania postanowienia na czas procesu będą płacić mniejsze raty kredytu. Takimi postanowieniami uzyskanymi na korzyść swoich klientów również może się pochwalić nasza Kancelaria LEX WIBOR.
Autor: r. pr. Maciej Fiedorowicz WA-15162