Coraz częściej w mediach słyszy się, że WIBOR nie jest zgodny z prawem. A to z powodu sposobu wyliczenia wskaźnika WIBOR, który oparty jest wyłącznie na wyciągach z dziesięciu największych polskich banków, a nie na rzeczywistych transakcjach. W związku z tym sama metoda wyznaczania poziomu WIBOR wzbudza wiele kontrowersji i podejrzeń o manipulację w celu zawyżenia jego poziomu. Wskaźnik referencyjny WIBOR powinien być wskaźnikiem rynkowym, adekwatnym i niepodatnym na manipulacje. Tych cech wskaźnik WIBOR nie spełnia, dlatego wzbudza coraz więcej kontrowersji. Czy WIBOR jest legalny? Czy można pozbyć się WIBORU? Czy można usunąć WIBOR z umowy kredytowej? Czy podpisywać aneks WIBOR?
Sprawdź również: POZEW WIBOR
Czy WIBOR jest legalny?
Czy WIBOR jest legalny ostatecznie ocenią sądy. Dotychczas nie zostały jeszcze wydane żadne prawomocne wyroki w przedmiocie usunięcia wskaźnika WIBOR z umowy kredytowej lub unieważnienia umowy kredytowej opartej o wskaźnik WIBOR.
Czy można pozbyć się WIBORU?
Wielu pożyczkobiorców zastanawia się, czy można usunąć WIBOR z umowy kredytowej? W tym celu możesz skierować sprawę przeciwko bankowi do sądu. W złożonych pozwach kredytobiorcy oraz reprezentujące ich kancelarie adwokackie lub radcowskie podnoszą przede wszystkim okoliczność, że zapisy określające wysokości oprocentowania kredytu w oparciu o wskaźnik WIBOR są abuzywne (niedozwolone).
Klauzule niedozwolone to postanowienia umowne, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają jego interesy. WIBOR nie odzwierciedla realnych kosztów pozyskania kapitału przez bank, dlatego postanowienia umowy dotyczące WIBOR mogą być niedozwolone.
Procesy sądowe mają na celu usunięcie zapisów dotyczących WIBOR z umów kredytowych, co z kolei wpłynie na zmniejszenie raty kredytu, jak również unieważnienie całej umowy kredytowej, podobnie jak w przypadku kredytów frankowych.
Uznając postanowienia WIBOR za niedozwolone klauzule są wyda rozstrzygnięcie, w którym:
- wyeliminuje z umowy kredytowej wszystkie składniki oprocentowania (WIBOR oraz marżę) – w takim przypadku bank będzie musiał zwrócić zapłacone do tej pory odsetki i kontynuować nieoprocentowaną spłatę kredytu przez okres określony w umowie. Z kolei kredytobiorca zwraca bankowi tylko pożyczone środki pieniężne,
- usunie z umowy kredytu wskaźnik WIBOR i pozostawi marżę – w takiej sytuacji sąd nakaże rozliczyć umowę kredytową bez WIBOR-u tak, jakby oprocentowanie równało się wysokości marży bankowej i dalsze spłacanie kredytu po niskim oprocentowaniu,
- unieważni umowę kredytu w całości – w takim przypadku umowę uważa się za nigdy niezawartą. Takie rozwiązanie najbardziej opłaca się tym, którzy spłacili już swoje kredyty, bowiem bank jest zobowiązany do zwrotu pełnej kwoty wpłaconego kapitału i odsetek, a kredytobiorca kwoty udostępnionych środków pieniężnych.
Czy podpisywać aneks WIBOR?
Brak podpisu aneksu nie wywołuje negatywnych konsekwencji. Jedyne ryzyko jakie należy dostrzec to stan niepewności dotyczący zasad naliczania oprocentowania kredytu jaki powstanie w momencie zaprzestania publikowania wskaźnika WIBOR. Pomimo, że umowa kredytu dalej będzie obowiązywać, to nie będzie zawierać aktualnej informacji, jaki wskaźnik referencyjny należy zastosować w celu obliczenia oprocentowanie. Obecnie okoliczność ta nie jest uregulowana ani w umowie kredytu ani w powszechnie obowiązujących przepisach prawa. W tym celu bank w aneksie do umowy ustala te zasad, a następnie przedstawia kredytobiorcy. Natomiast podpisanie aneksu do umowy kredytu może wpłynąć negatywnie na proces sądowy o ewentualne zakwestionowanie WIBOR.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649