Obserwując sukcesy Frankowiczów w sporach z bankami coraz więcej kredytobiorców posiadających kredyty złotówkowe analizuje swoje umowy kredytowe w poszukiwaniu klauzul niedozwolonych. Coraz częściej w środowisku prawniczym podnosi się, że za taką w umowach kredytu ze zmiennym oprocentowaniem można uznać regulacje wskaźnika WIBOR, którego cechy budzą coraz więcej kontrowersji. Czy można usunąć WIBOR z umowy? Jak pozbyć się WIBOR? Czy WIBOR jest legalny?
Sprawdź: Kalkulator WIBOR.
Dlaczego WIBOR jest nieuczciwy?
Wskaźnik WIBOR to referencyjna wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Inaczej mówiąc jest to wysokość oprocentowania, po jakiej banki nawzajem pożyczają sobie pieniądze. WIBOR wyznaczany jest jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych przez największe banki działające w Polsce, po odrzuceniu wielkości skrajnych. WIBOR ustalany jest w każdy dzień roboczy o godzinie 11:00.
Należy zauważyć, że stawka WIBOR jest oparta wyłącznie na wyciągach z dziesięciu największych polskich banków, a nie na rzeczywistych transakcjach. W związku z tym sama metoda wyznaczania poziomu WIBOR wzbudza wiele kontrowersji i podejrzeń o manipulację w celu zawyżenia jego poziomu.
Czytaj również: Klauzule abuzywne w umowach kredytowych złotówkowych
Czy można usunąć WIBOR?
Wielu pożyczkobiorców zastanawia się, czy możliwe jest usunięcie WIBOR z umowy? Jeśli tak, to jak pozbyć się WIBOR? Podobnie jak w sprawach frankowych, pożyczkobiorcy posiadający umowy kredytu w złotówkach mogą skierować swoje sprawy do sądu. W momencie uznania przez sąd postanowienia umowy dotyczącego WIBOR za klauzulę abuzywną kredytobiorca może zyskać spore oszczędności.
Jak pozbyć się WIBORU? Możesz skierować sprawę przeciwko bankowi do sądu. W ostatnim czasie można zauważyć wzrost liczby spraw sądowych, których przedmiotem jest wskaźnik WIBOR. W złożonych pozwach kredytobiorcy oraz reprezentujące ich kancelarie adwokackie lub radcowskie podnoszą przede wszystkim, że zapisy określające wysokości oprocentowania kredytu w oparciu o wskaźnik WIBOR są abuzywne.
Klauzule niedozwolone to postanowienia umowne, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają jego interesy. Okazuje się, że za taką niedozwoloną klauzulę może uchodzić WIBOR, bowiem nie odzwierciedla on realnych kosztów pozyskania kapitału przez bank. Wskaźnik referencyjny WIBOR powinien być wskaźnikiem rynkowym, adekwatnym i niepodatnym na manipulacje. Tych cech wskaźnik WIBOR nie spełnia, dlatego wzbudza coraz więcej kontrowersji.
Usunięcie WIBOR z umowy kredytu – konsekwencje
Sąd uznając postanowienia WIBOR za niedozwolone klauzule są wyda rozstrzygnięcie, w którym wyeliminuje z umowy kredytowej wszystkie składniki oprocentowania (WIBOR oraz marżę), usunie z umowy kredytu wskaźnik WIBOR i pozostawi marżę lub unieważni umowę kredytu w całości.
W przypadku wyeliminowania z umowy kredytowej wszystkie składniki oprocentowania, bank musi zwrócić wpłacone dotychczas odsetki, a spłata kredytu jest kontynuowana bez odsetek przez okres uregulowany w umowie. Z kolei kredytobiorca zwraca bankowi jedynie pożyczony kapitał. W sytuacji usunięcia z umowy kredytu wskaźnika WIBOR i pozostawienia marży, sąd nakaże rozliczyć umowę kredytu tak, jakby oprocentowanie równało się wysokości marży bankowej (bez WIBOR) i kontynuować spłatę kredytu z niskimi odsetkami.
Najbardziej daleko idące w konsekwencjach jest unieważnienie umowy kredytu w całości. W tej sytuacji, umowa jest traktowana tak jakby nie została w ogóle zawarta. Bank ma obowiązek oddać całą sumę wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych, a kredytobiorca zwraca kwotę udostępnionego kapitału.
Dotychczas nie zostały jeszcze wydane żadne prawomocne wyroki w przedmiocie usunięcia wskaźnika WIBOR z umowy kredytowej lub unieważnienia umowy kredytowej opartej o wskaźnik WIBOR. Coraz częściej możemy jednak usłyszeć o wydawaniu przez sądy postanowień o zabezpieczeniu roszczeń kredytobiorców złotówkowych w toku postępowania. Zabezpieczenie roszczenia skutkuje tym, że kredytobiorca podczas trwania postępowania sądowego płaci ratę pozbawioną WIBORU.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649