Kredyt jest z reguły sporym obciążeniem domowego budżetu, zaciągniętym na wiele lat. Oczywistym jest więc, że w okresie obowiązywania umowy mogą pojawić się przejściowe przestoje w płatności rat. W takiej sytuacji warto zawsze rozmawiać z bankiem i dogadać się w sprawie zawieszenia spłaty rat, czy innej formy pomocy.
Co jednak zrobić, w momencie, gdy sytuacja finansowa kredytobiorcy pogorszy się na tyle, że brak jest możliwości spłaty kredytu? W takim wypadku znacząco wzrasta groźba wypowiedzenia umowy przez bank i założenia sprawy sądowej przeciwko kredytobiorcy. Jeżeli brak jest realnych widoków na polepszenie się sytuacji finansowej kredytobiorcy, również warto poinformować o tym bank i wystąpić z wnioskiem o umorzenie całości lub części zadłużenia z tytułu kredytu. Uzyskanie zgody banku na taką operację jest jednak skomplikowane, stąd też warto zawczasu wiedzieć, jak umorzyć kredyt. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, co powinien zrobić kredytobiorca, kiedy nie będzie w stanie spłacić rat kredytu? Jak uzyskać zgodę banku na umorzenie kredytu?
Umorzenie kredytu – na czym polega?
Umorzenie kredytu polega na odstąpieniu banku od domagania się od kredytobiorcy zwrotu pożyczonych mu środków. Możliwe jest umorzenie przez bank części (np. odsetek) lub całości zobowiązania. Nie da się ukryć, że banki chcą odzyskać pożyczone pieniądze, dlatego też umorzenie kredytu to rozwiązanie stosowane przez banki w wyjątkowych sytuacjach.
Kiedy można wnioskować o umorzenie długu?
Aby bank wyraził zgodę na umorzenie kredytu, w całości lub w części, niezbędnym jest zaistnienie wyjątkowej sytuacji życiowej po stronie kredytobiorcy. Za sytuację taką może uchodzić m.in.
- śmierć współmałżonka kredytobiorcy;
- ciężka, długotrwała choroba;
- nagła, trwała utrata zdolności zarobkowych np. wskutek wypadku;
- trwałe zniszczenie istotnych składników majątku kredytobiorcy np. w wyniku klęski żywiołowej.
Warto wspomnieć, że bank każdorazowo indywidualnie analizuje sytuację danego kredytobiorcy. Sytuacji, w których bank umorzy dług jest zatem o wiele więcej. Często także banki oferują kredytobiorcy w przypadku zaistnienia wyjątkowej sytuacji życiowej inne rozwiązania jak na przykład czasowe zawieszenie płatności rat.
Jak starać się o umorzenie długu?
Umowa kredytowa jest umową wzajemnie zobowiązującą. Podstawowym obowiązkiem kredytobiorcy jest terminowa płatność rat kredytu. Brak dokonania takiej płatności w terminie wynikającym z umowy kredytu może prowadzi do sytuacji, w której po stronie kredytobiorcy powstaje dług względem banku. Dług z tytułu umowy kredytu, jak większość zobowiązań, może zostać umorzony, przy czym niezbędnym do tego jest zgoda wierzyciela – banku. Zgoda banku musi być przy tym całkowicie dobrowolna, gdyż oświadczenie o wyrażeniu zgody na umorzenie długu nie może zostać złożone pod wpływem błędu, czy przymusu.
Jak więc starać się o umorzenie długu? W pierwszej kolejności konieczne jest złożenie stosownego wniosku do banku, w którym przedstawimy dług z tytułu jakiej umowy kredytu chcemy umorzyć, czy umowa umorzona ma zostać w części, czy w całości.
Czy sąd może umorzyć dług?
Jak zostało już wyżej wskazane, co do zasady umorzenie długu powinno odbywać się za zgodą wierzyciela. Tym samym na umorzenie kredytu zgodę powinien wydać bank. Czy jednak jest to jedyna opcja, czy też sąd również może umorzyć dług kredytowy?
Pod pewnymi warunkami możliwe jest umorzenie długu przez sąd. Stanie się tak w praktyce, w sytuacji, gdy sąd uwzględni powództwo o unieważnienie umowy kredytu. Wyrok stwierdzający nieważność kredytu ma bowiem ten skutek, że bank zwraca kredytobiorcy wszystkie uzyskane od niego świadczenia. Co prawda kredytobiorca w takim wypadku powinien zwrócić kwotę kapitału kredytu, ale po pierwsze, bank dochodzi tego odrębnym postępowaniem, po drugie i tak odpada obowiązek zapłaty rat odsetkowych, stanowiących istotną część zobowiązania kredytowego.
Wniosek o umorzenie kredytu – jak napisać?
Chcąc starać się o umorzenie długu, należy złożyć wniosek do banku. Wniosek ten powinien zawierać w szczególności takie informacje jak:
- dane kredytobiorcy;
- dane dotyczące umowy kredytu (zwłaszcza nr umowy);
- żądanie (umorzenie całości czy części zobowiązania);
- uzasadnienie dlaczego wnosimy o umorzenie;
- podpis.
Pisząc wniosek o umorzenie kredytu, najwięcej uwagi należy poświęcić jego uzasadnieniu. Wniosek taki, aby został pozytywnie rozpatrzony, musi przy tym zostać odpowiednio uzasadniony. Niestety nie będzie wystarczającym uzasadnienie wniosku wskazanie, że sytuacja finansowa kredytobiorcy jest mniej korzystna niż w dacie zawierania umowy kredytu np. z powodu utraty pracy.
Niezwykle ważnym jest przy tym, żeby udowodnić podniesione we wniosku twierdzenia. Żaden bank nie podejmie decyzji o umorzeniu kredytu, opierając się jedynie na twierdzeniach kredytobiorcy, niepopartych żadnymi dowodami. Nawet jednak tego rodzaju okoliczność może być niewystarczająca do przekonania banku do umorzenia kredytu. Pamiętać należy, że jest to instytucja wyjątkowa i rzadko stosowana przez banki.
Co robić gdy nie można spłacić kredytu hipotecznego?
Osoby, które na skutek przejściowych problemów, czy zatorów finansowych nie są w stanie uiścić pojedynczych rat kredytu w terminie, nie powinny przesadnie się niepokoić. Jeżeli opóźnienia w spłacie nie są znaczne i wynoszą kilka, kilkanaście dni, istnieje duża szansa, że bank nie podejmie jakichkolwiek kroków. Nawet gdy kredytobiorca nie spłaci jednej, czy dwóch rat kredytu, wcale nie musi to oznaczać jeszcze wypowiedzenia umowy przez bank. W takim wypadku na pewno warto jednak poinformować bank o przejściowych problemach.
Problem pojawia się, gdy okres braku płatności rat wydłuża się, a kredytobiorca nie widzi perspektyw odzyskania płynności finansowej. W takim wypadku dobrym rozwiązaniem może być skonsultowanie się z kancelarią prawną specjalizującą się w sprawach bankowych. Doświadczony pełnomocnik może podpowiedzieć dalsze działania, jak również wspomóc kredytobiorcę w rozmowach z bankiem.
Sprawdź również: Jak spłacić kredyt nie mając pieniędzy?
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz WA-15162